Stalk là gì? Làm sao để ngăn chặn việc bị Stalk hiệu quả?

Stalk là một thuật ngữ liên quan đến vấn đề quyền riêng tư của người dùng trên mạng xã hội. Vậy Stalk là gì? Đối tượng, dấu hiệu và giải pháp ngăn chặn việc bị Stalk như thế nào? Hãy cùng CareerLink tìm hiểu chi tiết những thông tin chi tiết về Stalk trong bài viết này nhé.

Stalk là gì?

“Stalk là cụm từ chỉ hành động rình rập, theo dõi ai đó khi không có sự cho phép của họ vì tò mò, thích khám phá hoặc có mục đích xấu như uy hiếp, quấy rối, tấn công, hạ bệ…”

Theo từ điển tiếng lóng Urban Dictionary thì Stalk là hành vi bị thôi thúc, mong muốn tìm hiểu về cuộc sống riêng tư của người khác trên các diễn đàn, nền tảng mạng xã hội như Facebook, Instagram, Twitter, LinkedIn, Tumblr…

Chúng ta có thể hiểu Stalk thường theo 2 chiều hướng tích cực và tiêu cực. Xét mặt tích cực, Stalk có thể ám chỉ việc theo dõi để đối phó với những người có mục đích xấu, có tính chất nguy hiểm; theo dõi chỉ mang tích chất tò mò, thích tìm hiểu… Về mặt tiêu cực thì Stalk thường thể hiện việc theo dõi đời tư và thông tin cá nhân của một người khi chưa hoặc không được sự đồng ý của họ. Điều này được coi là một hành vi xâm phạm đến sự tự do, quyền riêng tư của cá nhân.

Ai dễ bị Stack nhất?

Mọi người có thể trở thành đối tượng bị Stalk, đặc biệt là những người sử dụng các nền tảng mạng xã hội hoặc là môi trường công sở. Dưới đây là những đối tượng dễ bị Stalk nhất:

Người thường xuyên đăng công khai cuộc sống cá nhân

Những người thường xuyên chia sẻ cuộc sống của mình lên mạng xã hội như đăng ảnh, checkin các địa điểm, sự kiện hay đơn giản là những cảm xúc hàng ngày là những đối tượng đầu tiên dễ bị Stalk nhất. 

Với những thông tin cá nhân riêng tư được công khai rõ ràng như vậy thì họ trở thành một mục tiêu của các đối tượng xấu.

Người có sự nổi tiếng nhất định

Đối tượng thường bị Stalk thứ 2 đó là những người nổi tiếng. Bởi trên các tài khoản mạng xã hội của họ thường có số lượng lớn người theo dõi, thường đăng nhiều thông tin và hình ảnh cá nhân nên rất dễ bi Stalk vì thông tin nên rất dễ dàng tiếp cận và thu thập. 

Những người nổi tiếng thường có sức ảnh hưởng lớn trên và thông tin về họ có thể trở thành chủ đề nóng, thu hút lượng lớn người xem và bình luận. Vậy nên, những đối tượng này thường là mục tiêu của những người chuyên rình rập, soi mói, mua bán thông tin đời tư của người khác với mục đích xấu.

Đối tượng bị Stalk là nhân viên quản lý, điều hành, trưởng nhóm 

Những nhân viên trưởng nhóm, điều hành hay quản lý tại các cơ quan, doanh nghiệp là đối tượng có thể sẽ bị rình rập, theo dõi. Đặc biệt là những người có mối quan hệ nội bộ phức tạp, có liên quan đến nhiều nhân sự…

Ngoài 3 đối tượng đã kể trên thì những người có mối quan hệ phức tạp, người yêu cũ, đồng nghiệp cũ….

Những hậu quả của việc bị Stalk

Việc bị Stalk có thể gây ra nhiều tác hại, làm ảnh hưởng đến tâm lý và tinh thần của người bị theo dõi. Cụ thể như: 

– Stalk trên Facebook: Người bị theo dõi, rình rập thông tin cá nhân có cảm giác căng thẳng, lo âu và thậm chí là sợ hãi khi họ nhận thấy rằng mọi hành động của mình đều đang bị người khác theo dõi, với mục đích xấu. Có thể tạo ra các mối quan hệ tiêu cực mà chính người bị Stalk không hề hay biết mình đang mắc.

– Stalk trên Internet: hành vi theo dõi cá nhân hay một tổ chức lén lút sẽ khiến cho họ có cảm giác mất quyền riêng tư, không có sự an toàn, làm cho họ cảm thấy không tự do khi bị chia sẻ, ăn cắp thông tin cá nhân của mình. 

– Stalk tại môi trường công sở: môi trường công sở tưởng chừng như hòa đồng, bình đẳng. Nhưng thực chất là rất dễ bị Stack từ các đồng nghiệp. Khi người bị theo dõi, soi mói sẽ bị có tâm trạng hoang mang, cảm giác ngột ngạt, tự ti, lo lắng cá nhân và còn ảnh hưởng đến không khí làm việc chung.

Dấu hiệu nhận biết mình đang bị Stalk

Biểu hiện của hành vi Stalk đa dạng và phụ thuộc vào chủ thể hay ngữ cảnh thực tế. Nội dung sau đây sẽ giúp bạn biết một số biểu hiện của việc bị Stalk là gì. 

Tìm cách tiếp cận và liên lạc với người bị Stalk

Ban đầu, người đi thu thập thông tin, hình ảnh trái phép chỉ dừng ở mức âm thầm theo dõi đối tượng. Tuy nhiên sự mong muốn giao tiếp của họ cứ lặp đi lặp lại nên dần sẽ thúc đẩy lên mức muốn tìm cách để tiếp cận và liên lạc với với người bị Stalk.

Một số hình thức liên lạc mà những người đi Stalk thường sử dụng với nạn nhân có thể sẽ là: gọi điện, gửi tin nhắn, gửi email, tương tác trên mạng xã hội….

Hành động này nếu không có sự can thiệp từ những người bị Stalk có thể leo thang lên mức độ cao như: thể hiện và công bố tình cảm với nạn nhân công khai trên mạng xã hội. Ngay cả khi người đó yêu cầu dừng lại nhưng họ vẫn tiếp tục hành động đó.

Quan tâm thái quá gây ám ảnh và sự khó chịu

Nếu vẫn tiếp tục duy trì việc theo dõi thậm chí bắt đầu thể hiện sự quan tâm thái quá đến cuộc sống riêng, sức khỏe của người bị Stalk. Điều này sẽ khiến họ cảm thấy ám ảnh và sự khó chịu cho nạn nhân dù họ đã cố tình phớt lờ và né tránh.

Gọi điện, gửi thư/email hoặc tặng quà bất chấp

Mặc dù gọi điện, nhắn tin, gửi thư/email hoặc tặng quà một cách bất chấp cho đối phương được cho rằng không gây nguy hại gì. Nhưng thực tế, những hành động này nếu thường xuyên xảy ra thì sẽ có thể dẫn đến các hành vi leo thang: quấy rối tình dục, đe dọa tính mạng, tấn công thể xác.

Xâm phạm quyền riêng tư

Ăn cắp thông tin, rình mò xuất hiện, lấy cắp hình ảnh hoặc nội dung đăng status… là sự xâm phạm quyền riêng tư, vậy nên các bạn cần lên án mạnh mẽ hành động này.

Giải pháp ngăn chặn việc bị Stalk hiệu quả

Để ngăn chặn Stalk hiệu quả thì điều quan trọng các bạn phải thực hiện các biện pháp phòng ngừa thật cần thiết để bảo vệ bản thân. Mặc dù không thể ngăn chặn hoàn toàn việc bị Stalk xảy ra, nhưng những giải pháp đó cần được thực hiện để tăng cường sự bảo mật và giảm khả năng xảy ra. Những giải pháp giúp ngăn chặn Stalk sẽ gồm:

Tăng cường bảo mật

Bước đầu tiên khi thực hiện việc ngăn chặn hành vi Stalking là đảm bảo rằng mọi tài khoản đăng nhập trực tuyến và các thiết bị công nghệ cao đều phải được an toàn nhất. Điều này có thể được thực hiện bằng cách tạo mật khẩu mạnh, đăng xuất sau mỗi lần truy cập, không truy cập vào đường link lạ…

Tăng cường bảo vệ bản thân mình

Tăng cường bảo vệ bản thân mình bằng cách giữ bí mặt thông tin và hoạt động cá nhân. Hạn chế đưa những thông tin cá nhân, hình ảnh, địa điểm, những bí mật riêng lên mạng xã hội, không nên chia sẻ với nhiều người. Thay đổi mật khẩu các thiết bị công nghệ riêng như máy tính, điện thoại, account (tài khoản) sử dụng tại công ty…

Khi đi đến những nơi công cộng cần chú ý theo dõi các thiết bị, wifi. Bởi hai yếu tố này có nguy cơ Stalk khá cao nên khi tới các vị trí công cộng, các bạn cần cảnh giác đề phòng, cẩn thận. Đừng để mất cảnh giác, mất kiểm soát vì có thể ai đó đã gắn thiết bị theo dõi hoặc hoặc hack thiết bị công nghệ của bạn.

Xem xét, thay đổi môi trường sống, làm việc

Nếu xuất hiện hành vi Stalk từ một đồng nghiệp hoặc cá nhân liên quan thì bạn nên xem xét tới việc cần thay đổi môi trường làm việc. Bạn có thể chọn phương án chuyển vị trí công việc, di chuyển bàn làm việc, thay đổi lịch làm việc, hoặc thảo luận với người quản lý để tìm giải pháp an toàn nhất. Nếu yêu cầu không được chấp nhật mà có nguy cơ cao ảnh hưởng đến bản thân thì nghỉ việc là giải pháp tối ưu.

Tìm kiếm, thu nhập những bằng chức đang bị Stalk

Khi phát hiện mình đang dấu hiệu bị theo dõi, các bạn hãy tìm cách để giữ lại mọi bằng chứng. Tùy vào hoàn cảnh cụ thể mà bạn chọn cách thu thập thông tin bằng cách: chụp ảnh, lưu giữ tin nhắn, email… Những bằng chứng này có thể hữu ích khi bạn cần trình báo sự việc cho nhà quản lý hoặc cơ quan chức năng.

Hy vọng bài viết này của CareerLink đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về Stalk là gì qua đó sẽ biết và phòng tránh việc bị Stalk có thể làm ảnh hưởng tới tâm lý, cuộc sống của chính bạn. 

Thúy Vui