Layoff là gì? Đây là một trong những định nghĩa thường được sử dụng trong ngành quản trị nhân sự. Thuật ngữ này thường được gặp trong giai đoạn khủng hoảng kinh tế, khi doanh nghiệp tái cấu trúc hoặc sau các thương vụ mua bán, sát nhập. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn layoff là gì và các ảnh hưởng đến doanh nghiệp khi layoff diễn ra.
Layoff là gì?
Trước đây, layoff thường được sử dụng thành một cụm từ là temporary layoff nhằm mô tả tình trạng doanh nghiệp cho nhân viên tạm thời nghỉ việc vì không còn nhu cầu, không có khả năng chi trả lương do khủng hoảng hay thay đổi cấu trúc nhân sự. Điều này có thể diễn ra trong một thời gian nhất định và người lao động sẽ quay lại làm việc khi có nhu cầu phát sinh trở lại mà không cần qua quy trình tuyển dụng từ đầu.
Theo sự phát triển của thời đại, layoff hiện nay được sử dụng cho cả hai tình huống người lao động bị gián đoạn công việc tạm thời và hay phải nghỉ hẳn. Layoff trong tiếng Việt thường được sử dụng là sa thải hay buộc thôi việc.
“Layoff mô tả hành động của người sử dụng lao động đình chỉ hoặc buộc thôi việc một người lao động, tạm thời hoặc vĩnh viễn, vì những lý do khác hơn là hiệu suất làm việc.”
Thuật ngữ layoff được sử dụng khi nào?
Khi nhắc đến sa thải thì trong tiếng Anh có hai thuật ngữ khác nhau là Layoff và Fire. Vì vậy, cần chú ý sự khác biệt giữa hai cụm từ này để sử dụng cho phù hợp. Trong đó, fire được mô tả cho các trường hợp doanh nghiệp sa thải nhân viên do hiệu quả làm việc của nhân viên hoặc các trường hợp nhân viên vi phạm pháp luật hay kỉ luật. Mặt khác, layoff lại dùng khi nhân viên bị buộc thôi việc do các nguyên nhân khác đến từ phía doanh nghiệp.
Nguyên nhân phổ biến đầu tiên chính là doanh nghiệp không có nhu cầu cho vị trí đó nữa. Vì vậy, việc cắt giảm nhân sự là cần thiết để tiết kiệm tối đa chi phí vận hành như thuê ngoài nhân sự.
Tình huống thường gặp thứ hai chính là các cuộc khủng hoảng kinh tế hay đại dịch COVID-19 vừa qua. Các công ty vừa và nhỏ không đủ năng lực duy trì việc kinh doanh nếu phải gánh vác một bộ máy nhân sự cồng kềnh. Khi đó, doanh nghiệp buộc phải đưa ra quyết định giữ lại các vị trí then chốt và sa thải bớt các nhân viên còn lại.
Các trường hợp khác thì thường rơi vào việc công ty đang trong lộ trình chuyển đổi như tái cấu trúc doanh nghiệp, sát nhập với các công ty khác hay giai đoạn kinh doanh bị đình trệ, giảm sút. Lúc này, việc thay thế nhân sự là giải pháp tất yếu nhằm tăng cường hiệu quả sản xuất, kinh doanh và hạn chế các tiêu cực đến từ bộ máy cũ khi doanh nghiệp có nhiều chuyển đổi.
Các ảnh hưởng đến từ sa thải (Layoff)
Mục tiêu của layoff là gì? Đó là nhằm giảm các chi phí liên quan đến nhân sự. Tuy nhiên, khi ra quyết định này, các doanh nghiệp cũng cần lường trước được các tình huống và ảnh hưởng tiêu cực có thể xảy ra. Điều này có thể dẫn đến việc công ty sẽ giảm hiệu suất hoạt động hoặc tốn thêm chi phí khác.
Cụ thể, khi layoff diễn ra, tâm lý chung của các nhân viên còn lại trong công ty có thể cảm thấy giảm động lực và không an toàn với công việc hiện tại. Vì vậy, họ có thể không còn cống hiến hết mình để thực hiện công việc hoặc thậm chí tìm kiếm cơ hội nghề nghiệp khác để thuyên chuyển trước khi mình là người tiếp theo bị sa thải.
Bên cạnh đó, vì bị buộc thôi việc không phải do năng lực kém hay vi phạm sẽ khiến các nhân viên cảm thấy bức xúc và dễ có thái độ tiêu cực. Ví dụ như không bàn giao đầy đủ công việc đang phụ trách cho người khác, phản ảnh xấu về doanh nghiệp trên các diễn đàn hoặc các người lao động khác, hoặc thậm chí là gửi đơn kiện doanh nghiệp.
Để tránh các tình huống không mong đợi này, doanh nghiệp có thể sử dụng một vài giải pháp sau:
- Luôn có hợp đồng lao động rõ ràng với các điều khoản liên quan đến các tình huống nhân viên có thể bị mất việc không phải do hiệu quả công việc. Và trao đổi rõ ràng với các ứng viên về các điều khoản này trước khi bắt đầu cộng tác.
- Nếu có thể, doanh nghiệp cũng nên sắp xếp một khoản đền bù thỏa đáng cho các nhân viên bị buộc thôi việc để giảm ảnh hưởng tiêu cực đến họ cũng như các nhân viên còn đang làm việc tại công ty.
- Trao đổi thẳng thắn và rõ ràng về lý do sa thải cũng như điều đó là cần thiết như thế nào đối với công ty trong giai đoạn này.
- Một số công ty thường sử dụng giải pháp sa thải hàng loạt để thay mới toàn bộ nhân sự. Tuy nhiên, phương pháp này nên được cân nhắc thật kĩ về chi phí tuyển dụng, đào tạo cũng như vận hành đội ngũ mới hoàn toàn cùng một thời điểm.
Việc sa thải này không chỉ ảnh hưởng đến riêng doanh nghiệp mà có thể còn ảnh hưởng đến tỷ lệ thất nghiệp của toàn ngành kinh tế địa phương và quốc gia nói chung. Vì vậy, hiểu được layoff là gì cùng các ảnh hưởng, doanh nghiệp sẽ có thể đưa ra các quyết định phù hợp nhất để giảm thiểu các thiệt hại cho mình.
Hà Phương
Kiến thức kinh tế - Cẩm nang khác
- Conflict là gì? Ưu, nhược điểm và cách giải quyết
- C/O giáp lưng là gì? Các quy định về C/O giáp lưng
- Due diligence là gì? Các hình thức Due Diligence khác nhau
- Valuation là gì? Các cách định giá doanh nghiệp phổ biến
- Vertical Marketing System VMS là gì và mục đích ra đời?
- Bẫy thu nhập trung bình là gì và chiến lược để vượt qua?
- Bảo lãnh guarantee là gì? Phân loại và ưu nhược điểm
- 6 câu hỏi phỏng vấn chuyên viên tuyển dụng dễ gặp nhất
- Vốn huy động là gì? Vai trò và cách huy động vốn phổ biến
- Capitalization là gì? Ý nghĩa và các yếu tố ảnh hưởng
- Marketplace là gì, khác gì với cửa hàng trực tuyến?
- Equity financing là gì? Phân loại, ưu và nhược điểm
- Assessment là gì? Các thuật ngữ liên quan đến assessment
- Absenteeism là gì và thường gặp trong những trường hợp nào?
- TBT là gì và có vai trò gì trong thương mại quốc tế?
- Economies of scale là gì, lợi ích và giới hạn ra sao?
- Market economy là gì và ưu nhược điểm ra sao?
- Business communication là gì và làm sao để đạt hiệu quả cao?
- Phương pháp so sánh là gì và lợi ích của việc áp dụng?
- Bút tệ là gì? Các hình thái và vai trò của bút tệ
- Nhập khẩu ủy thác tiếng Anh là gì và những điều cần biết
- Bidding documents là gì và thường được sử dụng khi nào?
- Thuyết thị trường hiệu quả Efficient market hypothesis là gì?
- Định giá động dynamic pricing là gì, ưu nhược điểm ra sao?
- Vay tín chấp tiếng Anh là gì? Có gì khác so với vay đảm bảo?
- Downgrade là gì trong lĩnh vực chứng khoán?
- Đàm phán trong kinh doanh là gì? Cách để đàm phán thành công
- Chiến lược 5 whys là gì và cách áp dụng hiệu quả
- Employee turnover là gì? Nguyên nhân và giải pháp khắc phục
- Shareholders là gì? Đặc điểm và quyền lợi của shareholder
- Turnkey project là gì? Ưu nhược điểm của turnkey project?
- Holding period return là gì và công thức tính
- Quan điểm dựa trên nguồn lực Resource based view là gì?
- Ministry of Industry and Trade là gì, trách nhiệm ra sao?
- Leasing là gì? Vai trò và các điều khoản của Leasing
- Laissez faire là gì? Đặc điểm và cách áp dụng hiệu quả
- Thủ tục kiểm soát là gì và được ứng dụng thế nào?
- Equivalent Annual Cost EAC là gì? Ý nghĩa và công thức tính
- Nhà đầu cơ speculator là gì và có gì khác với nhà đầu tư
- Đơn vị sự nghiệp có thu là gì? Đặc điểm và phân loại
- Discounted cash flow là gì? Ưu và nhược điểm ra sao?
- Thâm hụt kép là gì? Mối quan hệ giữa thâm hụt kép và vàng
- Thu nhập chịu thuế tiếng Anh là gì và thuật ngữ liên quan
- Too big to fail là gì và cách để ngăn chặn
- Chi phí biến đổi variable cost là gì và các loại phổ biến
- Quyền được hưởng vesting là gì, lợi ích và bất lợi ra sao?
- Tài sản được quản lý AUM là gì và hoạt động ra sao?
- Quy mô sản xuất là gì? Cách lựa chọn quy mô sản xuất phù hợp
- Predictive analytics là gì và vì sao lại quan trọng?
- Operating lease là gì và có gì khác biệt với finance lease?
- Nhà bán lẻ là gì? Chức năng và vai trò của nhà bán lẻ
- Mô hình tăng trưởng kinh tế là gì và các loại hình nổi tiếng
- Kiểm tra chất lượng sản phẩm tiếng Anh là gì?
- Hostile takeover là gì? Dấu hiệu nhận biết và giải pháp
- Tìm hiểu forum seeding là gì và vai trò gì trong marketing
- Fiscal policy là gì? Ưu nhược điểm của fiscal policy
- Contingency plan là gì và thực hiện thế nào cho hiệu quả?
- Arithmetic mean là gì và các vấn đề liên quan thường gặp
- 7 cách mở đầu thư ứng tuyển nhàm chán nên tránh sử dụng
- Tách rời tương quan Decoupling là gì và diễn ra khi nào?
- General partner là gì, có gì khác so với Limited partner?
- Truy thu thuế tiếng Anh là gì và các khái niệm liên quan
- Penny là gì? Ưu nhược điểm của cổ phiếu penny
- Trái khoán tín dụng debenture là gì? Khác gì với trái phiếu?
- Par value là gì? Mệnh giá cổ phiếu và mệnh giá trái phiếu
- Mã số thuế Tax Identification Number là gì?
- Bảo hộ thương mại là gì? Tác động và cách thực hiện
- Financial accounting là gì? Khác gì so với kế toán quản trị?
- Công nghệ gen là gì? Ảnh hưởng của công nghệ gen
- Brand name là gì? Nguyên tắc đặt brand name hiệu quả
- Lean Startup là gì? Có lợi thế gì so với Startup?
- Lạm phát inflation là gì? Cách đo lường chỉ số lạm phát
- Chi phí dồn tích Accrued Expense là gì trong kế toán?
- Phân phối độc quyền Exclusive Distributor là gì?
- Free float là gì? Tại sao free float lại quan trọng?
- Tiếp thị đa cấp Multi level marketing MLM là gì?
- Khu chế xuất Export Proccessing Zone – EPZ là gì?
- Rào cản thương mại là gì? Các hình thức phổ biến và tác động
- Information system là gì, có đặc trưng và vai trò ra sao?
- Án lệ case law là gì và phân tích án lệ là gì?
- Gợi ý cách tập trung cao độ vào một việc
- Hội nhập kinh tế quốc tế là gì? Lợi ích khi gia nhập ra sao?
- FMCG là gì? Sự khác biệt giữa FMCG và Retail
- Định chế tài chính là gì? Vai trò của định chế tài chính
- Nhóm ngành Sector là gì? Những thông tin cơ bản bạn cần biết
- Năng lực cốt lõi core competencies là gì và tiêu chí xác định
- Hợp đồng mua bán điện PPA là gì? Ưu nhược điểm ra sao?
- Tagline là gì? Vì sao tagline lại quan trọng?
- Third party là gì? Third party transaction là gì?
- Fixed cost là gì? Tác động của fixed cost đến lợi nhuận
- Capital goods là gì? Có gì khác so với Consumer goods?
- Áp dụng phương pháp Pomodoro để làm việc tại nhà hiệu quả
- 6 câu hỏi phỏng vấn ngân hàng khó và cách trả lời “ăn” điểm
- Công ty mẹ tiếng Anh là gì? Đặc điểm nổi bật của công ty mẹ
- Tìm hiểu thông quan hải quan Customs Clearance là gì
- Pareto Chart là gì, có ý nghĩa như thế nào với doanh nghiệp?
- Dividend Payout Ratio là gì? Công thức, ý nghĩa Payout Ratio
- Compliance Officer là gì? Nhiệm vụ công việc ra sao?
- Accountability là gì, có khác biệt gì với responsibility?
- Request for Information RFI là gì? Khi nào nên sử dụng RFI?
- Bán chéo là gì? Lợi ích của bán chéo đối với doanh nghiệp
- Sản phẩm du lịch là gì, thành phần và đặc điểm cơ bản
- LIBOR là gì? Vai trò của Libor đến thị trường tài chính
- EPE là gì? Điều kiện và thủ tục thành lập doanh nghiệp EPE
- Outsourcing là gì? Lợi ích và hạn chế khi outsource
- SG&A là gì? Vai trò của SG&A trong quản lý doanh nghiệp
- D/P at sight là gì và có gì khác với D/A?
- Null hypothesis là gì, khác gì với alternative hypothesis?
- Remittance là gì và được thực hiện ra sao trong giao dịch?
- Exchange là gì trong thị trường chứng khoán?
- Coefficient of Variation là gì? Vai trò và ưu, nhược điểm
- NPV là gì? Ưu nhược điểm và công thức tính
- Khấu hao lũy kế Accumulated Depreciation là gì và cách tính
- Retained Earnings là gì và sử dụng thế nào cho hiệu quả?
- Động lực là gì? Vì sao cần tạo động lực cho nhân viên?
- Giá trị sổ sách là gì? Vai trò của giá trị sổ sách
- Công ty offshore là gì? Ưu, nhược điểm của công ty offshore
- Truyền thông nội bộ là gì? Lợi ích và cách cải thiện
- Variance là gì? Công thức tính variance và ứng dụng
- Machine Learning là gì? Ứng dụng của Machine Learning
- Thông tin là gì? Các dạng thông tin trong doanh nghiệp
- Carbon footprint là gì? Cách đơn giản giảm khí thải carbon
- Confidence Interval là gì - khái niệm và cách tính chuẩn xác
- Mortgage là gì? Thế chấp và khoản vay khác nhau thế nào?
- Mục tiêu SMART là gì? Các ứng dụng và tầm quan trọng
- Comparative Advantage là gì? Cách xác định lợi thế so sánh
- Back office là gì? Tầm quan trọng và các vị trí liên quan
- Bình quân gia quyền là gì? Ứng dụng và cách tính chuẩn xác
- Kim ngạch là gì? Cách tính kim ngạch xuất khẩu
- Holding Company là gì? Ưu nhược điểm của Holding Company
- SWOT là gì? Vì sao cần tiến hành phân tích SWOT?
- Tài khoản đối ứng là gì, tầm quan trọng và mục đích sử dụng
- VN30 là gì? Giải đáp các thắc mắc liên quan đến VN30
- Tỷ lệ nợ xấu là gì? Mục đích và cách tính tỷ lệ nợ xấu
- Hệ số tương quan (Correlation Coefficient) là gì và ứng dụng
- Chỉ số giá tiêu dùng CPI là gì? Ý nghĩa và cách xác định
- Data Flow Diagram là gì? Thành phần và các bước xây dựng
- Standard deviation là gì? Công thức tính và ứng dụng
- Lợi nhuận biên là gì? Công tính thức lợi nhuận biên
- Neural network là gì? Vai trò và ứng dụng của neural network
- Tổng doanh thu là gì? Các loại doanh thu và cách tính
- Interest rate là gì? Các loại lãi suất phổ biến
- Barcode là gì? Giải đáp các thắc mắc về barcode
- Quy mô thị trường là gì? Tầm quan trọng và cách xác định
- P&L là gì? Các thành phần quan trọng của một P&L
- Thuế môn bài là gì? Quy định về thuế môn bài bạn cần biết
- PCI là gì? Tất tần tật những lĩnh vực mà PCI biểu thị
- YTD là gì? Lợi ích và cách tính YTD cho doanh nghiệp
- Equity là gì? Tìm hiểu các hình thức equity trong tài chính
- Lead time là gì? Ý nghĩa, vai trò và các vấn đề liên quan
- End To End là gì? Vai trò và đặc điểm của quy trình đầu cuối
- Cash flow là gì? Cách giúp quản lý Cash flow hiệu quả
- Dự án là gì, tính năng và các bước thực hiện dự án
- Biểu đồ Gantt là gì? Lợi ích của biểu đồ Gantt trong quản lý
- Debit note là gì? Cách phân biệt Debit note và Credit note
- Thư xin việc cho sinh viên mới ra trường: 7 lỗi nên tránh
- LLC là gì? Ưu và nhược điểm của công ty trách nhiệm hữu hạn
- Lợi nhuận gộp là gì? Cách tính lợi nhuận gộp đơn giản