IPO là gì? Lợi ích và điều kiện để thực hiện IPO

IPO là thuật ngữ được sử dụng trong lĩnh vực chứng khoán, vì thế có rất nhiều người không hiểu được bản chất cả nó là thế nào. Trong bài viết sau đây, hãy cùng Careerlink tìm hiểu IPO là gì, lợi ích, điều kiện, quy trình thực hiện IPO như thế nào nhé.

IPO là gì?

“IPO (Initial Public Offering) là hoạt động phát hành cổ phiếu lần đầu của doanh nghiệp trên sàn chứng khoán”.

Hoạt động phát hành cổ phiếu lần đầu được căn cứ vào khoản 1 Điều 10 Nghị định 155/2020/NĐ-CP nhằm mục đích huy động vốn từ các nhà đầu tư để phát triển, mở rộng sản xuất, kinh doanh… Hiện nay, các nhà đầu tư có thể mua cổ phiếu qua 2 hình thức đó là mua trực tiếp từ doanh nghiệp hoặc qua các công ty môi giới. 

Trước khi có hoạt động phát hành cổ phiếu lần đầu (IPO) thì các doanh nghiệp chỉ có thể huy động vốn từ các tập đoàn lớn, các quỹ đầu tư và một số tổ chức khác. Khi IPO ra đời cổ phiếu được niêm yết trên sàn chứng khoán thì các doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận được đa dạng nguồn vốn từ các nhà đầu tư.

Tuy nhiên, IPO cũng có nhược điểm là có những rủi ro cho nhà đầu tư như thị trường chứng khoán bất ổn, cổ phiếu giảm giá sau khi lên sàn do không đạt được giá trị kỳ vọng… 

Lợi ích khi thực hiện IPO là gì?

Việc doanh nghiệp tiến hành IPO (hoạt động phát hành cổ phiếu lần đầu) sẽ mang lại những lợi ích sau:

Huy động nguồn vốn 

Một trong những lợi ích quan trọng nhất khi doanh nghiệp thực hiện hoạt động IPO là thu thập nguồn vốn từ các nhà đầu tư bên ngoài thông qua việc bán cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Nguồn vốn này sẽ dùng để đầu tư cho các hoạt động nghiên cứu và phát triển sản phẩm, mua sắm thêm các thiết bị, mở rộng quy mô hay chi trả các khoản nợ…

 Bằng cách niêm yết cổ phiếu trên sàn giao dịch chứng khoán, doanh nghiệp có thể tiếp cận các nguồn vốn mới từ các nhà đầu tư trên thị trường mở như nhà đầu tư cá nhân, quỹ đầu tư, các tổ chức tài chính. Điều này giúp doanh nghiệp có cơ hội tăng vốn lớn hơn so với việc chỉ dựa vào các nhà đầu tư cá nhân hoặc các tổ chức đầu tư.

Nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp

Lợi ích thứ hai của việc phát hành cổ phiếu lần đầu là giúp các doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh. Bởi khi niêm yết cổ phiếu lên sàn chứng khoán doanh nghiệp sẽ phải tuân thủ các quy định và tiêu chuẩn khắt khe hơn. 

Trước khi thực hiện IPO doanh nghiệp đều được yêu cầu cung cấp báo cáo tài chính chính xác và minh bạch, phải đáp ứng các yêu cầu về việc công khai thông tin cho những cổ đông và thị trường. 

Thế nên doanh nghiệp luôn phải có định hướng và chiến lược nhằm mục đích nâng cao hiệu quả hoạt động để các thông tin báo cáo tài chính tốt, góp phần thúc đẩy giá cổ phiếu tăng. 

Quảng bá, nâng cao giá trị và uy tín của thương hiệu

Giúp nâng cao giá trị và uy tín của doanh nghiệp trên thị trường cũng là một lợi ích khi doanh nghiệp tham gia IPO. Do đó, khi niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán sẽ nhận được sự tin tưởng từ khách hàng, nhà cung cấp và các đối tác, từ đó sẽ thu hút được các nhà đầu tư mới để doanh nghiệp có nguồn vốn, tạo cơ hội kinh doanh, mở rộng thị trường.

Tất cả những thông tin về việc phát hành cổ phiếu lần đầu này được công bố trên mạng xã hội, trên website và báo chí tài chính. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp tiếp cận với giới đầu tư và cộng đồng kinh doanh trên thị trường chứng khoán.

Tạo động lực cho toàn bộ nhân viên

Có rất nhiều các doanh nghiệp khi thực hiện hoạt động IPO, có phát hành cổ phiếu ESOP (Employee Stock Ownership Plan). Đây là loại cổ phiếu ưu đãi dành cho cán bộ công nhân viên của DN có thể được mua với giá ưu đãi. 

Thông qua việc được sở hữu cổ phiếu của chính DN mình sẽ giúp toàn bộ nhân viên nhận thấy sự phát triển của DN và những lợi ích DN mang lại. Từ đó, giúp họ có thêm nhiều động lực phấn đấu, tăng năng suất, hiệu quả, thêm những sáng kiến giúp cho DN đạt phát triển và có nhiều lợi nhuận hơn.

Điều kiện để doanh nghiệp tiến hành IPO 

Điều kiện để tiến hành IPO là gì? Tại khoản 1 Điều 15 Luật Chứng khoán 2019 đã quy định, nếu doanh nghiệp muốn chào bán cổ phiếu lần đầu cần phải đáp ứng các điều kiện sau: 

Đáp ứng yêu cầu về mặt tài chính

Doanh nghiệp tham gia IPO phải có vốn điều lệ từ 30 tỷ trở lên, hoạt động sản xuất kinh doanh 2 năm liên tục phải có lãi, báo cáo tài chính chính xác, được kiểm toán bởi một công ty kiểm toán độc lập có uy tín. Điều này chứng minh hoạt động sản xuất kinh doanh và doanh thu của công ty vững mạnh khiến cho giá trị cổ phiếu ổn định. Đây là những điểm mạnh giúp thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư chứng khoán.

Đáp ứng được các tiêu chuẩn trên sàn chứng khoán

Để tham gia IPO doanh nghiệp cần phải đáp ứng được các tiêu chuẩn và yêu cầu trên sàn giao dịch nơi họ muốn niêm yết cổ phiếu. Các yêu cầu của sàn giao dịch gồm số vốn hóa thị trường tối thiểu, số lượng cổ đông tối thiểu và các yêu cầu khác về mặt tài chính và quản trị.

Tuân thủ các quy định pháp lý

Doanh nghiệp cần tuân thủ các quy định và điều kiện pháp lý của sàn giao dịch và cơ quan quản lý chứng khoán thì mới được phát hành cổ phiếu lần đầu như có phương án phát hành và phương án sử dụng vốn, cổ đông lớn trước thời điểm chào bán cổ phiếu lần đầu ra phải trên 20%, tối thiểu là 15% số cổ phiếu có quyền biểu quyết được bán cho 100 nhà đầu tư không phải cổ đông lớn… 

Chuẩn bị tài liệu IPO

Trước khi mở phát hành cổ phiếu lần đầu doanh nghiệp phải chuẩn bị một bản dự thảo báo cáo IPO (Prospectus) có đầy đủ những thông tin về doanh nghiệp, cơ cấu tài chính, kế hoạch tương lai và rủi ro được trình bày chi tiết. Bản dự thảo này phải được các cơ quan quản lý chứng khoán xem xét và phê duyệt.

Được các chuyên gia tư vấn chuyên nghiệp

Để đảm bảo quá trình IPO diễn ra thành công thì doanh nghiệp thường cần phải tìm những chuyên gia tư vấn chuyên nghiệp. Đó là các công ty chứng khoán, ngân hàng đầu tư và những luật sư có kinh nghiệm trong lĩnh vực cổ phiếu, chứng khoán. Các chuyên gia này sẽ hỗ trợ công ty trong việc định giá cổ phiếu, lựa chọn sàn giao dịch và quản lý quy trình thực hiện phát hành cổ phiếu lần đầu.

Chi tiết quy trình thực hiện IPO

Quy trình thực hiện phát hành cổ phiếu lần đầu được thực hiện theo các bước:

Lấy ý kiến cổ đông chấp thuận dự thảo kế hoạch IPO

DN cần họp cổ đông để thống nhất dự thảo kế hoạch tham gia IPO, mục đích huy động vốn, số vốn cần huy động, số lượng cổ phiếu phát hành tương ứng và kế hoạch sử dụng nguồn vốn huy động.

Chuẩn bị hồ sơ IPO

Cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ đăng ký IPO theo quy định của sàn chứng khoán nơi DN muốn niêm yết. Nhờ các chuyên gia tham vấn thêm và thẩm định giá trị DN và xây dựng phương án phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng để kế hoạch được thành công.

Định giá cổ phiếu cho việc phát hành cổ phiếu lần đầu

Cần định giá cổ phiếu phát hành lần đầu hợp lý nhằm đáp ứng nhu cầu cả bên mua và bên bán. Vì nếu định giá cổ phiếu quá thấp DN phát hành có thể bị thiệt hại do giá trị vốn hóa thấp không đáp ứng mục tiêu huy động vốn.

Nộp hồ sơ lên Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN)

Sau khi nộp hồ sơ Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) tối thiểu 30 ngày từ khi nộp, DN sẽ nhận được câu trả lời chính thức bằng văn bản về việc có được phát hành cổ phiếu lần đầu không. 

DN thông báo về việc IPO sắp tới rộng rãi ra công chúng

Khi đã được UBCKNN cấp phép, doanh nghiệp phát hành cổ phiếu lần đầu phải thông báo rộng rãi trên các phương tiện truyền thông. Đăng tải bản cáo chính thức về việc thực hiện phân phối chứng khoán đúng thời gian quy định.

Thông báo kết quả thực hiện IPO

Sau khi IPO thành công, doanh nghiệp phải thực hiện báo cáo và công bố thông tin định kỳ về tình hình cổ phiếu, hoạt động sử dụng vốn để đảm bảo sự minh bạch và tuân thủ đúng theo luật chứng khoán. 

Nội dung trên đây đã giải đáp cụ thể liên quan đến IPO là gì. Có thể nói, IPO là hoạt động mang lại nhiều giá trị cho các doanh nghiệp. Mong rằng bài viết này đã giúp các bạn có thêm những thông tin hữu ích.

Thúy Vui

Về Tác Giả

CareerLink

Sao chép thành công