Economic order quantity là gì và tại sao rất nhiều doanh nghiệp chọn áp dụng? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm được câu trả lời cho mình.
EOQ là gì?
Economic order quantity (EOQ) là một trong các thuật ngữ phổ biến được sử dụng trong việc quản lý các mặt hàng tồn kho trong các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh. Trong tiếng Việt, cụm từ này được hiểu là “Số lượng đặt hàng kinh tế”.
Hiểu được Economic order quantity là gì sẽ giúp doanh nghiệp xác định chính xác được số lượng hàng hóa lý tưởng cần đặt, và lưu trữ tại kho sao cho tổng chi phí là thấp nhất nhưng vẫn đảm bảo đủ cung ứng theo nhu cầu thị trường để đạt đến doanh thu tối đa. Vì vậy, đây là một trong những khái niệm quan trọng trong kinh tế.
Tổng quan và đặc điểm của mô hình EOQ
Được ra đời vào năm 1915 bởi ông Ford. W. Ham và trở thành một trong những mô hình được áp dụng phổ biến nhất hiện nay, Economic order quantity (EOQ) đã cung cấp những thông tin giúp rất nhiều doanh nghiệp kiểm soát việc dự trữ hàng hóa của mình một cách tối ưu nhất.
Để hiểu rõ hơn vì sao có được công thức này, chúng ta hãy cùng xem xét một vài khía cạnh chi phí của doanh nghiệp như sau:
Dễ dàng nhận thấy được, Tổng chi phí dự trữ = Chi phí mua hàng (hoặc chi phí sản xuất) + Chi phí đặt hàng (hàng hóa hoặc nguyên vật liệu) + Chi phí tồn kho.
- Chi phí mua hàng (hoặc chi phí sản xuất) = Đơn giá hàng (P) x Số lượng nhu cầu hàng (D)
- Chi phí đặt hàng (hàng hóa hoặc nguyên vật liệu) = Chi phí cố định mỗi lần đặt hàng (S) x Số lượng nhu cầu hàng (D) / Q
- Chi phí tồn kho = chi phí dự trữ hàng hóa hàng năm (H) x Q/2
Từ đó, theo mô hình EOQ, doanh nghiệp sẽ xác định được số lượng đặt hàng tối ưu là Q để tổng chi phí về dự trữ là nhỏ nhất thông qua công thức:
Trong đó:
Q là lượng hàng cần đặt mỗi lần
D là lượng nhu cầu về hàng hóa hàng năm
S là chi phí cố định cho mỗi lần đặt hàng
H là chi phí dự trữ hàng hóa hàng năm
Một ví dụ cụ thể: Doanh nghiệp A hiện đang kinh doanh sản phẩm nước đóng chai có nhu cầu sử dụng hàng năm là 240 thùng. Chi phí cố định cho mỗi lần đặt hàng là 100.000 đồng. Chi phí cho mỗi đơn vị sản phẩm là 140.000 đồng. Tồn kho hàng năm chiếm 30% cho mỗi đơn vị.
Áp dụng công thức EOQ ta có: Q = 33.81 hay làm tròn là 34 thùng.
“Công thức EOQ được áp dụng tốt nhất trong các tình huống mà nhu cầu, đặt hàng và chi phí không đổi theo thời gian.”
Lưu ý khi sử dụng mô hình EOQ trong kinh doanh
Dù điểm mạnh của mô hình EOQ là phương pháp tính toán khá đơn giản. Tuy nhiên, để áp dụng được mô hình EOQ, chúng ta cần đảm bảo một số giả định liên quan đến mô hình như sau:
- Nhu cầu về hàng hóa được coi là cố định và phải được xác định từ trước.
- Tương tự, thời gian từ khi đặt hàng đến khi nhận hàng cũng là một thông số xác định từ trước và như nhau đối với tất cả đơn hàng.
- Mô hình cũng không cho phép xảy ra tình trạng thiếu thốn hàng hóa (hoặc nguyên vật liệu).
- Chi phí mỗi lần đặt hàng là cố định, không thay đổi theo số lượng hàng hóa được đặt và không có bất kì tăng giảm nào khác (như tăng giá đột xuất hay có chiết khấu).
- Chỉ có một loại hàng hóa duy nhất, không xét trường hợp có nhiều mặt hàng khác nhau.
Chính những giả định này đã khiến cho mô hình EOQ bị hạn chế khá nhiều khi ứng dụng vào thực tế. Vì trong thực tế, chúng ta có thể thấy rõ, nhu cầu thị trường là không ngừng thay đổi, các yếu tố như thời gian mỗi đơn hàng và chi phí mỗi lần đặt hàng cũng thường xuyên thay đổi theo từng tình huống nhất định.
Vì vậy, khi áp dụng mô hình này, các nhà quản trị doanh nghiệp cũng cần tính toán hết sức linh hoạt. Đồng thời, chấp nhận các khoản sai số nhất định do các yếu tố giả định có thay đổi trong thực tế.
Ứng dụng mô hình EOQ trong quản lý tồn kho
Hiện nay, bên cạnh việc áp dụng mô hình EOQ truyền thống, các doanh nghiệp cũng dựa trên các lý thuyết của mô hình để áp dụng mở rộng, giảm thiểu các hạn chế kể trên của mô hình. Một số ứng dụng có thể kể đến như sau:
- Trong trường hợp có các chiết khấu khác nhau theo số lượng đặt hàng (chi phí đặt hàng), người ta sẽ thêm vào thuật toán để xác định mức đặt hàng tối ưu trong các trường hợp xuất hiện các mức chiết khấu này.
- Người ta cũng nghiên cứu và đề xuất các phương pháp ứng dụng mở rộng liên quan đến việc tồn kho cho nhiều loại mặt hàng hơn với các khoảng thời gian đặt hàng có thể thay đổi.
- Một số mặt hàng tồn kho có thể giảm chất lượng và sẽ bán với mức giá chiết khấu cũng là một trong những tình huống đang được nghiên cứu để thêm vào mô hình EOQ mở rộng.
Như vậy, thông qua việc trả lời câu hỏi Economic order quantity là gì đã giúp cho chúng ta hiểu rõ hơn về các cách tính toán xác định số lượng đặt hàng kinh tế sao cho giảm thiểu tối đa chi phí tồn kho. Qua đó, mang đến lợi nhuận tối ưu cho các doanh nghiệp.
Hà Phương
Kiến thức kinh tế - Cẩm nang khác
- C/O giáp lưng là gì? Các quy định về C/O giáp lưng
- Due diligence là gì? Các hình thức Due Diligence khác nhau
- Valuation là gì? Các cách định giá doanh nghiệp phổ biến
- Chiếm dụng vốn là gì? Mục đích của chiếm dụng vốn
- Cơ cấu kinh tế là gì và các yếu tố ảnh hưởng?
- Vertical Marketing System VMS là gì và mục đích ra đời?
- Bẫy thu nhập trung bình là gì và chiến lược để vượt qua?
- Bảo lãnh guarantee là gì? Phân loại và ưu nhược điểm
- 6 câu hỏi phỏng vấn chuyên viên tuyển dụng dễ gặp nhất
- Vốn huy động là gì? Vai trò và cách huy động vốn phổ biến
- Capitalization là gì? Ý nghĩa và các yếu tố ảnh hưởng
- Marketplace là gì, khác gì với cửa hàng trực tuyến?
- Equity financing là gì? Phân loại, ưu và nhược điểm
- Assessment là gì? Các thuật ngữ liên quan đến assessment
- Absenteeism là gì và thường gặp trong những trường hợp nào?
- Layoff là gì và được sử dụng trong tình huống nào?
- TBT là gì và có vai trò gì trong thương mại quốc tế?
- Economies of scale là gì, lợi ích và giới hạn ra sao?
- Market economy là gì và ưu nhược điểm ra sao?
- Business communication là gì và làm sao để đạt hiệu quả cao?
- Phương pháp so sánh là gì và lợi ích của việc áp dụng?
- Bút tệ là gì? Các hình thái và vai trò của bút tệ
- Nhập khẩu ủy thác tiếng Anh là gì và những điều cần biết
- Bidding documents là gì và thường được sử dụng khi nào?
- Thuyết thị trường hiệu quả Efficient market hypothesis là gì?
- Định giá động dynamic pricing là gì, ưu nhược điểm ra sao?
- Vay tín chấp tiếng Anh là gì? Có gì khác so với vay đảm bảo?
- Downgrade là gì trong lĩnh vực chứng khoán?
- Đàm phán trong kinh doanh là gì? Cách để đàm phán thành công
- Chiến lược 5 whys là gì và cách áp dụng hiệu quả
- Employee turnover là gì? Nguyên nhân và giải pháp khắc phục
- Shareholders là gì? Đặc điểm và quyền lợi của shareholder
- Turnkey project là gì? Ưu nhược điểm của turnkey project?
- Holding period return là gì và công thức tính
- Quan điểm dựa trên nguồn lực Resource based view là gì?
- Ministry of Industry and Trade là gì, trách nhiệm ra sao?
- Leasing là gì? Vai trò và các điều khoản của Leasing
- Laissez faire là gì? Đặc điểm và cách áp dụng hiệu quả
- Thủ tục kiểm soát là gì và được ứng dụng thế nào?
- Equivalent Annual Cost EAC là gì? Ý nghĩa và công thức tính
- Nhà đầu cơ speculator là gì và có gì khác với nhà đầu tư
- Đơn vị sự nghiệp có thu là gì? Đặc điểm và phân loại
- Discounted cash flow là gì? Ưu và nhược điểm ra sao?
- Thâm hụt kép là gì? Mối quan hệ giữa thâm hụt kép và vàng
- Thu nhập chịu thuế tiếng Anh là gì và thuật ngữ liên quan
- Too big to fail là gì và cách để ngăn chặn
- Chi phí biến đổi variable cost là gì và các loại phổ biến
- Quyền được hưởng vesting là gì, lợi ích và bất lợi ra sao?
- Tài sản được quản lý AUM là gì và hoạt động ra sao?
- Quy mô sản xuất là gì? Cách lựa chọn quy mô sản xuất phù hợp
- Predictive analytics là gì và vì sao lại quan trọng?
- Operating lease là gì và có gì khác biệt với finance lease?
- Nhà bán lẻ là gì? Chức năng và vai trò của nhà bán lẻ
- Mô hình tăng trưởng kinh tế là gì và các loại hình nổi tiếng
- Kiểm tra chất lượng sản phẩm tiếng Anh là gì?
- Hostile takeover là gì? Dấu hiệu nhận biết và giải pháp
- Tìm hiểu forum seeding là gì và vai trò gì trong marketing
- Fiscal policy là gì? Ưu nhược điểm của fiscal policy
- Contingency plan là gì và thực hiện thế nào cho hiệu quả?
- Arithmetic mean là gì và các vấn đề liên quan thường gặp
- 7 cách mở đầu thư ứng tuyển nhàm chán nên tránh sử dụng
- Tách rời tương quan Decoupling là gì và diễn ra khi nào?
- General partner là gì, có gì khác so với Limited partner?
- Truy thu thuế tiếng Anh là gì và các khái niệm liên quan
- Penny là gì? Ưu nhược điểm của cổ phiếu penny
- Trái khoán tín dụng debenture là gì? Khác gì với trái phiếu?
- Par value là gì? Mệnh giá cổ phiếu và mệnh giá trái phiếu
- Mã số thuế Tax Identification Number là gì?
- Bảo hộ thương mại là gì? Tác động và cách thực hiện
- Financial accounting là gì? Khác gì so với kế toán quản trị?
- Công nghệ gen là gì? Ảnh hưởng của công nghệ gen
- Brand name là gì? Nguyên tắc đặt brand name hiệu quả
- Lean Startup là gì? Có lợi thế gì so với Startup?
- Lạm phát inflation là gì? Cách đo lường chỉ số lạm phát
- Chi phí dồn tích Accrued Expense là gì trong kế toán?
- Phân phối độc quyền Exclusive Distributor là gì?
- Hiệp phương sai là gì? Công thức tính hiệp phương sai
- Elevator pitch là gì? Cách tạo một elevator pitch hấp dẫn
- Rào cản thương mại là gì? Các hình thức phổ biến và tác động
- Information system là gì, có đặc trưng và vai trò ra sao?
- Hội nhập kinh tế quốc tế là gì? Lợi ích khi gia nhập ra sao?
- Mô hình kinh doanh Business Model là gì?
- Định chế tài chính là gì? Vai trò của định chế tài chính
- Nhóm ngành Sector là gì? Những thông tin cơ bản bạn cần biết
- Năng lực cốt lõi core competencies là gì và tiêu chí xác định
- Hợp đồng mua bán điện PPA là gì? Ưu nhược điểm ra sao?
- Quản trị rủi ro là gì? 5 bước quản trị rủi ro hiệu quả
- Third party là gì? Third party transaction là gì?
- Fixed cost là gì? Tác động của fixed cost đến lợi nhuận
- Capital goods là gì? Có gì khác so với Consumer goods?
- Áp dụng phương pháp Pomodoro để làm việc tại nhà hiệu quả
- 6 câu hỏi phỏng vấn ngân hàng khó và cách trả lời “ăn” điểm
- Sách trắng whitepaper là gì? Vai trò của whitepaper
- Tìm hiểu thông quan hải quan Customs Clearance là gì
- Pareto Chart là gì, có ý nghĩa như thế nào với doanh nghiệp?
- 5 Forces là gì? Lợi ích khi dùng mô hình 5 Forces
- Sức mạnh của kỹ năng kể chuyện trong Marketing
- Depreciation là gì và có gì khác so với Amortization?
- CPTPP là gì? Những lợi ích khi tham gia CPTPP
- Dividend Payout Ratio là gì? Công thức, ý nghĩa Payout Ratio
- Compliance Officer là gì? Nhiệm vụ công việc ra sao?
- Accountability là gì, có khác biệt gì với responsibility?
- Request for Information RFI là gì? Khi nào nên sử dụng RFI?
- JSC là gì? Tìm hiểu về cơ cấu tổ chức công ty cổ phần
- Trung vị là gì và có gì khác so với giá trị trung bình
- Bán chéo là gì? Lợi ích của bán chéo đối với doanh nghiệp
- Sản phẩm du lịch là gì, thành phần và đặc điểm cơ bản
- LIBOR là gì? Vai trò của Libor đến thị trường tài chính
- EPE là gì? Điều kiện và thủ tục thành lập doanh nghiệp EPE
- Outsourcing là gì? Lợi ích và hạn chế khi outsource
- Null hypothesis là gì, khác gì với alternative hypothesis?
- Remittance là gì và được thực hiện ra sao trong giao dịch?
- Exchange là gì trong thị trường chứng khoán?
- Coefficient of Variation là gì? Vai trò và ưu, nhược điểm
- NPV là gì? Ưu nhược điểm và công thức tính
- Khấu hao lũy kế Accumulated Depreciation là gì và cách tính
- Retained Earnings là gì và sử dụng thế nào cho hiệu quả?
- Động lực là gì? Vì sao cần tạo động lực cho nhân viên?
- Paid-up Capital là gì, có gì khác so với vốn điều lệ?
- Công ty offshore là gì? Ưu, nhược điểm của công ty offshore
- Truyền thông nội bộ là gì? Lợi ích và cách cải thiện
- Variance là gì? Công thức tính variance và ứng dụng
- Machine Learning là gì? Ứng dụng của Machine Learning
- Thông tin là gì? Các dạng thông tin trong doanh nghiệp
- Carbon footprint là gì? Cách đơn giản giảm khí thải carbon
- Confidence Interval là gì - khái niệm và cách tính chuẩn xác
- Mortgage là gì? Thế chấp và khoản vay khác nhau thế nào?
- Mục tiêu SMART là gì? Các ứng dụng và tầm quan trọng
- Comparative Advantage là gì? Cách xác định lợi thế so sánh
- Back office là gì? Tầm quan trọng và các vị trí liên quan
- Bình quân gia quyền là gì? Ứng dụng và cách tính chuẩn xác
- Kim ngạch là gì? Cách tính kim ngạch xuất khẩu
- Holding Company là gì? Ưu nhược điểm của Holding Company
- SWOT là gì? Vì sao cần tiến hành phân tích SWOT?
- Tài khoản đối ứng là gì, tầm quan trọng và mục đích sử dụng
- VN30 là gì? Giải đáp các thắc mắc liên quan đến VN30
- Tỷ lệ nợ xấu là gì? Mục đích và cách tính tỷ lệ nợ xấu
- Cost of goods sold là gì: định nghĩa và cách tính chính xác
- Chỉ số giá tiêu dùng CPI là gì? Ý nghĩa và cách xác định
- Data Flow Diagram là gì? Thành phần và các bước xây dựng
- Standard deviation là gì? Công thức tính và ứng dụng
- Lợi nhuận biên là gì? Công tính thức lợi nhuận biên
- Neural network là gì? Vai trò và ứng dụng của neural network
- Phạm vi dự án là gì? Tầm quan trọng và cách xác định
- Joint Venture là gì? Lợi ích của Joint Venture
- Tổng doanh thu là gì? Các loại doanh thu và cách tính
- Quy mô thị trường là gì? Tầm quan trọng và cách xác định
- P&L là gì? Các thành phần quan trọng của một P&L
- VN Index là gì? Tất tần tật thông tin cần biết về VN Index
- PCI là gì? Tất tần tật những lĩnh vực mà PCI biểu thị
- YTD là gì? Lợi ích và cách tính YTD cho doanh nghiệp
- Equity là gì? Tìm hiểu các hình thức equity trong tài chính
- Lead time là gì? Ý nghĩa, vai trò và các vấn đề liên quan
- End To End là gì? Vai trò và đặc điểm của quy trình đầu cuối
- Cash flow là gì? Cách giúp quản lý Cash flow hiệu quả
- Dự án là gì, tính năng và các bước thực hiện dự án
- Biểu đồ Gantt là gì? Lợi ích của biểu đồ Gantt trong quản lý
- Debit note là gì? Cách phân biệt Debit note và Credit note
- Thư xin việc cho sinh viên mới ra trường: 7 lỗi nên tránh
- Bank statement là gì? Mục đích và cách sử dụng
- Value là gì? Tìm hiểu ý nghĩa value trong kinh tế
- LLC là gì? Ưu và nhược điểm của công ty trách nhiệm hữu hạn
- Lợi nhuận gộp là gì? Cách tính lợi nhuận gộp đơn giản
- Ecommerce là gì? Các ưu và khuyết điểm của Ecommerce