Tư vấn học đường là gì? Lợi ích và cách thực hiện thế nào?

Hoạt động tư vấn học đường có vai trò hết sức quan trọng và thường được diễn ra tại các cơ sở giáo dục. Vậy tư vấn học đường là gì, lợi ích và quy trình tư vấn học đường diễn ra thế nào? Câu trả lời sẽ được CareerLink.vn trình bày chi tiết ngay dưới đây.

Tư vấn học đường là gì?

“Tư vấn học đường là quá trình tư vấn về tâm lý cho học sinh, đặc biệt là những em có vấn đề liên quan đến tâm lý như stress, rối loạn thần kinh, lo âu, trầm cảm… hoặc gặp khó khăn trong quá trình học tập, định hướng nghề nghiệp tương lai.”

Nói theo cách đơn giản, dễ hiểu thì tư vấn học đường cũng giống như tư vấn tâm lý bình thường. Tuy nhiên thì hoạt động tư vấn học đường chỉ ở gói gọn ở trong phạm vi hẹp đó là trường học.

Nhìn chung, tư vấn học đường là một hoạt động hữu ích không chỉ cho học sinh mà còn cả cho giáo viên, phụ huynh, các nhà quản lý giáo dục. Nó giúp các em loại bỏ những ý nghĩa tiêu cực, quản lý được cảm xúc, tâm lý trở nên vững vàng, có kết quả học tập tốt, chọn được ngành học/nghề nghiệp phù hợp với bản thân mình. Phụ huynh, giáo viên cũng đỡ một phần áp lực.

Lí do cần thực hiện tư vấn học đường là gì?

Công tác tư vấn học đường đóng vai trò hết sức quan trọng đối với việc giáo dục và định hướng cho học sinh khi còn đang ngồi trên ghế nhà trường. Lợi ích của hoạt động tư vấn tâm lý học đường như:

– Giúp tháo gỡ được những khó khăn, vướng mắc trong quá trình học tập và các vấn đề khác trong cuộc sống, từ đó, các em sẽ cảm thấy thoải mái, dễ chịu, giảm căng thẳng, mệt mỏi và áp lực để việc học tập hiệu quả hơn, cuộc sống cũng được cân bằng, có động lực để phấn đấu và phát triển bản thân.

– Giúp cha mẹ và thầy cô hiểu được suy nghĩ của trẻ để có định hướng đúng đắn cho con đồng thời có thể can thiệp kịp thời những vấn đề khó khăn trẻ đang mắc phải.

– Giúp xử lý được những nguy cơ tiềm ẩn có thể khởi phát như bỏ học, đánh nhau, tự hủy hoại bản thân hoặc sa ngã vào các tệ nạn xã hội… 

– Giúp cho học sinh giải quyết, hỗ trợ và cải thiện tốt các mối quan hệ giữa học trò với thầy cô, giữa bạn bè với nhau, giữa con cái với cha mẹ… 

– Tạo môi trường học đường thân thiện, hòa đồng, vui vẻ và an toàn.

Các hình thức tư vấn tâm lý học đường 

Tư vấn tâm lý học đường hiện nay được thực hiện bằng nhiều hình thức khác nhau. Trong đó, có tư vấn trực tiếp được nhà trường, các tổ chức giáo dục thực hiện cho cá nhân hoặc nhóm học sinh đang gặp chung một vấn đề. 

Ngoài ra, hoạt động tư vấn này còn được thực hiện cho toàn thể học sinh, giáo viên các trường để mỗi cá nhân hiểu được về những vấn đề về tâm lý và biết cách đối phó và phòng ngừa một cách hiệu quả.

Các hình thức tư vấn học đường bao gồm:

– Tư vấn trực tiếp: Theo hình thức này buổi tư vấn sẽ được thực hiện cho cá nhân hoặc nhóm học sinh cùng gặp cùng một vấn đề trong quá trình học tập, định hướng chọn trường chọn ngành nghề hoặc giải quyết mâu thuẫn với thầy cô… Mục tiêu của hình thức này là tăng cường nhận thức, giúp các em có suy nghĩ tích cực và quản lý tốt hành vi của mình hay nhận ra điểm mạnh, tố chất riêng của bản thân để tìm ra trường học và công việc phù hợp.

– Tổ chức các hoạt động phòng ngừa: Hình thức này được thực hiện bằng cách tổ chức các chương trình tư vấn về nội dung kỹ năng phòng ngừa tai nạn, kỹ năng kiểm soát stress, giáo dục giới tính… Có thể tổ chức buổi học này theo từng nhóm học sinh, tập thể lớp hay từng khối.

– Tổ chức các buổi tọa đàm, giao lưu: hoạt động giao lưu cũng là một trong những hình thức tư vấn học đường cho trẻ em. Qua buổi giao lưu này sẽ giúp tăng cường năng lực tự giải quyết mâu thuẫn ở học sinh, giáo viên và phụ huynh hiểu rõ hơn về tâm lý các con để trở thành người bạn đồng hành trong quá trình con trưởng thành.

Quy trình tư vấn học đường diễn ra như thế nào?

Để quá trình tư vấn học đường đạt hiệu quả tốt nhất thì các chuyên gia, nhà tư vấn tâm lý thường thực hiện theo quy trình 6 bước. Hãy cùng tham khảo các bước tư vấn học đường là gì nhé.

Xây dựng các mối quan hệ

Đầu tiên, các chuyên gia, các nhà tư vấn tâm lý học đường sẽ tiến hành thực hiện bước trao đổi và phỏng vấn phụ huynh và giáo viên. Đây là những người trực tiếp tiếp xúc hàng ngày với trẻ để cùng nhau tìm hiểu những khó khăn đang gặp phải, từ đó tìm ra giải pháp tối ưu nhất.

Xác định vấn đề

Các chuyên gia tâm lý sẽ trò chuyện trực tiếp với trẻ và thực hiện các phương pháp khám chuyên khoa để xác định các vấn đề mà trẻ đang gặp phải.

Phân tích vấn đề

Nếu đã xác định được cụ thể vấn đề tâm lý học sinh đang gặp phải thì các chuyên gia, nhà tư vấn học đường sẽ bắt đầu phân tích chi tiết dựa trên các thông tin, dữ liệu đã thu thập trước đó. Họ sẽ tập trung phân tích, tìm hiểu các yếu tố gây tác động đến trẻ, cụ thể như bạn bè, người thân, giáo viên hay môi trường học tập để tìm ra biện pháp giải quyết vấn đề tốt nhất.

Đưa ra các giải pháp cụ thể

Khi đã phân tích và hiểu rõ về các vấn đề trẻ đang vướng mắc thì nhà tâm lý, chuyên gia tư vấn học đường sẽ gặp thân, giáo viên và đối tượng đó để đề xuất về liệu pháp giải quyết phù hợp và hiệu quả.

Thảo luận và chọn giải pháp

Đây là bước tiếp theo và có tính quyết định đến sự thành công của hoạt động tư vấn học đường. Căn cứ vào tình trạng thực tế của trẻ mà phụ huynh, giáo viên hoặc các nhà tư vấn sẽ lựa chọn và quyết định chọn phương pháp tối ưu, tốt nhất cho trẻ.

Tiến hành thực hiện

Các chuyên gia, nhà tâm lý sẽ tiến hành áp dụng các phương pháp điều trị tâm lý cho các em trong một khoảng thời gian cố định. Tùy thuộc vào mức độ, triệu chứng, vấn đề cụ thể của học sinh mà thời gian và hiệu quả đạt được sẽ ngắn hay kéo dài.

Đánh giá hiệu quả và theo dõi

Sau một khoảng thời gian thực hiện tư vấn và trị liệu, các nhà tâm lý/chuyên gia tư vấn học đường sẽ bắt đầu đánh giá về hiệu quả của phương pháp thực hiện. Từ đó họ sẽ theo dõi thêm, nếu không có biến chuyển nhanh thì cần xem xét tới việc có nên áp dụng thêm các biện pháp khác nữa không.

Trên đây là những chia sẻ chi tiết của về tư vấn học đường là gì. Mong rằng qua những thông tin trong bài viết phần nào giúp các bạn hình dung đúng, đủ về hoạt động giáo dục này. Nếu bạn muốn tìm việc làm, tham khảo những bí kíp viết CV, kinh nghiệm xin việc và các kiến thức khác hãy truy cập vào website CareerLink.vn mỗi ngày nhé!

Thúy Vui