Thị trường chứng khoán là gì và hoạt động ra sao?

Chứng khoán vẫn sẽ là một kênh đầu tư tiềm năng có khả năng sinh lời hấp dẫn nên đang được rất nhiều người quan tâm. Trong bài viết này, Careerlink.vn sẽ giải đáp cụ thể cho bạn đọc về khái niệm thị trường chứng khoán là gì, chủ thể tham gia là những ai, vai trò và phương thức hoạt động thị trường chứng khoán như thế nào…

Thị trường chứng khoán là gì?

Chứng khoán là tên gọi chung của loại chứng chỉ có thể chuyển đổi thành tiền. Nó bao gồm các loại trái phiếu như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ…

“Thị trường chứng khoán (stock market) là nơi diễn ra các hoạt động phát hành, trao đổi mua bán và giao dịch các loại chứng khoán của các nhà đầu tư.”

Đó cũng là nơi phản ánh tình hình kinh tế quốc gia và để các nhà đầu tư cơ hội sinh lời.

Nói cách khác thì thị trường chứng khoán là nơi giải quyết nhu cầu về vốn cho các doanh nghiệp và cả nền kinh tế quốc gia.

Các giao dịch trong thị trường chứng khoán chủ yếu diễn ra tại các sở giao dịch chứng khoán (GDCK) hoặc qua các công ty môi giới chứng khoán chuyên nghiệp. Hiện nay tại Việt Nam đang có hai sàn giao dịch chứng khoán lớn nhất là sàn HNX (sở GDCK Hà Nội) và sàn HOSE (sở GDCK TP HCM).

Thị trường chứng khoán hiện nay được chia thành hai nhóm:

– Thị trường sơ cấp: Đây là nơi cổ phiếu lần đầu phát hành nhằm mục đích thu hút vốn đầu tư. Cách này sẽ giúp doanh nghiệp có thể huy động được một số vốn nhất định trên thị trường chứng khoán. Và phần lớn khách hàng mua cổ phiếu chứng khoán trên thị trường sơ cấp là các tổ chức lớn hay các quỹ đầu tư.

– Thị trường thứ cấp: Là nơi cổ phiếu được mua bán lại sau khi phát hành sơ cấp. Những nhà đầu tư của thị trường sơ cấp sẽ mua bán cổ phiếu với các nhà đầu tư khác.

Thị trường chứng khoán có chức năng gì?

Hãy cùng tìm hiểu vai trò của thị trường chứng khoán là gì nhé.

– Huy động vốn: Thị trường chứng khoán sẽ giúp cho các doanh nghiệp huy động được một khoản vốn đầu tư thông qua cổ phiếu, trái phiếu để phát triển các hoạt động sản xuất, kinh doanh.

– Có tính thanh khoản cao: Như đã nói ở trên, thị trường chứng khoán sẽ giúp chuyển đổi từ tiền mặt sang chứng khoán hoặc từ chứng khoán sang tiền mặt nhanh chóng.

– Tạo môi trường đầu tư: Tại thị trường chứng khoán bất kỳ nhà đầu tư nào cũng có thể tham gia mua cổ phiếu, trái phiếu và có cơ hội lựa chọn nhà đầu tư một cách lành mạnh.

– Đánh giá được tình hình hoạt động của doanh nghiệp: Thông qua khối lượng giao dịch và tính thanh khoản của chứng khoán mà các nhà đầu tư có thể đánh giá được thực trạng hoạt động và biết rõ doanh nghiệp có đang sử dụng vốn đầu tư hiệu quả hay không.

Ngoài các chức năng trên thì thị trường chứng khoán còn có chức năng tạo môi trường để các chủ thể thực hiện các chính sách vĩ mô về kinh tế.

Ai có thể tham gia thị trường chứng khoán?

Thị trường chứng khoán gồm có những chủ thể sau:

– Chủ thể phát hành: là những tổ chức thực hiện việc huy động vốn thông qua thị trường chứng khoán. Chủ thể phát hành có thể là Chính phủ, chính quyền địa phương hoặc là các doanh nghiệp.

– Chủ thể đầu tư: bao gồm những người mua và bán chứng khoán để thu được lợi nhuận. Nhà đầu tư chứng khoán được chia thành 2 loại đó là nhà đầu tư cá nhân và nhà đầu tư tổ chức. 

Nhà đầu tư cá nhân tham gia giao dịch chứng khoán bao gồm các cá nhân, hộ gia đình hay những người có vốn nhàn rỗi tạm thời. Nhà đầu tư có tổ chức là các công ty hoặc quỹ đầu tư với đặc trưng lượng tiền vốn lớn và nắm giữ nhiều chứng khoán.

– Chủ thể vận hành: Các chủ thể vận hành các hoạt động mua bán chứng khoán như sàn giao dịch, công ty chứng khoán. Thông qua chủ thể này việc mua hay bán chứng khoán trên thị trường sẽ đảm bảo diễn ra một cách ổn định và minh bạch dựa trên pháp luật và những chế tài quy định. 

– Ngoài các chủ thể đã nêu ở trên thì còn có các chủ thể liên quan đến thị trường chứng khoán như cơ quan quản lý, hiệp hội các nhà kinh doanh chứng khoán, công ty đánh giá hệ số tín nhiệm, các tổ chức tài trợ chứng khoán, tổ chức lưu ký và thanh toán bù trừ chứng khoán, công ty dịch vụ máy tính chứng khoán….

Thị trường chứng khoán hoạt động theo nguyên tắc nào?

Thị trường chứng khoán hoạt động theo bốn nguyên tắc được quy định tại điều 5 Luật chứng khoán số 54/2019/QH14 ngày 26/11/2019. Cụ thể là:

– Thị trường chứng khoán hoạt động dựa trên nguyên tắc tôn trọng quyền sở hữu và các quyền khác của chủ thể tham gia. Tôn trọng quyền tự do mua bán, giao dịch, đầu tư của các nhà tổ chức, đầu tư trong hoạt động mua bán chứng khoán.

– Tất cả các hoạt động trên thị trường chứng khoán đều được thực hiện dựa trên nguyên tắc công khai, minh bạch và công bằng. Các doanh nghiệp đều phải công khai các thông tin tài chính, kết quả kinh doanh, số lượng, giá và các loại chứng khoán để các nhà đầu tư cập nhật thông tin.

– Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các nhà đầu tư là một trong những nguyên tắc quan trọng hàng đầu. Những nguyên tắc này đã được phản ánh trong các quy định của pháp luật về thị trường chứng khoán. Điều này giúp nhà đầu tư tránh bị lạm dụng tài sản, bị chèn ép, thao túng…

– Đầu tư chứng khoán là một hình thức kinh doanh có sự rủi ro. Vì vậy, khi tham gia đầu tư trực tiếp vào thị trường chứng khoán nhà đầu tư cần tìm hiểu trước và tự chịu trách nhiệm về rủi ro trong quá trình tham gia chứng khoán.

Có nên tham gia thị trường chứng khoán không?

Việc tham gia vào thị trường chứng khoán để tạo ra lợi nhuận là mục tiêu của nhiều người. Bởi họ tin rằng đầu tư chứng khoán có thể mang lại nguồn thu nhập thụ động, nghĩa là thu nhập mà không cần phải bỏ nhiều sức lao động mà vẫn có tiền. 

Tuy nhiên, thực tế đã cho thấy để thành công trong lĩnh vực chứng khoán, các nhà đầu tư cần phải trau dồi kiến thức, tích lũy kinh nghiệm, quan sát và thu thập thông tin thị trường nhanh chóng.

Nhìn chung, chứng khoán là một kênh đầu tư tài chính hấp dẫn với lãi suất cao, đặc biệt là với những người đầu tư lâu dài. Do đó, theo lời khuyên từ các chuyên gia kinh tế thì để đảm bảo sự an toàn trong quá trình hoạt động thì nhà đầu tư cần xây dựng list danh mục đầu tư phù hợp với mức độ rủi ro. Cân nhắc kỹ về nguồn vốn trong danh mục đầu tư của mình.

Tóm lại, câu trả lời Có nên tham gia thị trường chứng khoán hay không tùy thuộc vào bạn. Nếu trang bị đủ kiến thức, có tiềm lực tài chính và khả năng cập nhật thông tin tốt và sự nhạy bén thì bạn nên tham gia bởi kênh này sẽ mang lại cho bạn lợi nhuận tốt hơn so với đầu tư thông thường. Còn nếu bạn chưa nắm được bản chất và nguyên tắc hoạt động và vận hành thì hãy dành thời gian chuẩn bị kỹ trước khi tham gia để tránh thiệt hại và rủi ro.

Trên đây là chi tiết nội dung liên quan đến thị trường chứng khoán là gì. Có thể nói, thị trường chứng khoán mang lại lợi nhuận hấp dẫn nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Vì thế nếu đang có ý định tham gia vào thị trường này thì bạn nên cân nhắc thật kỹ, hãy trang bị những kiến thức hữu ích cho mình để đảm bảo việc đầu tư có lãi nhé. 

Thúy Vui

Sao chép thành công