Chủ nghĩa khắc kỷ là gì và những hiểu lầm thường gặp?

Chủ nghĩa khắc kỷ là gì? Để hiểu rõ hơn về triết lý này, chúng ta hãy cùng đọc qua bài viết dưới đây nhé.

Với sự lan truyền nhanh chóng của thông tin trong thời đại 4.0, mỗi ngày chúng ta đều phải đối mặt với những tin tức buồn từ khủng bố, cháy rừng, ô nhiễm môi trường đến những tệ nạn xã hội. Trước sự biến động không ngừng này, làm sao chúng ta có thể duy trì được sự bình tĩnh bên trong nội tâm của mình?

Thực ra, bí quyết để sống một cuộc sống thanh thản trong mọi tình huống, dù là thời loạn hay thời bình, đã được khám phá từ lâu. Đó chính là chủ nghĩa khắc kỷ – một triết lý sống đã tồn tại từ thời cổ đại. Nhưng chính sự hiện diện của nó trong thế giới hiện đại lại càng trở nên quan trọng hơn.

Chủ nghĩa khắc kỷ là gì?

“Chủ nghĩa khắc kỷ, hay Stoicism, là một triết lý sống cho rằng trạng thái tâm hồn và hạnh phúc cá nhân phụ thuộc vào khả năng kiểm soát, điều chỉnh cảm xúc, suy nghĩ và hành động của bản thân thay vì các yếu tố bên ngoài.”

Chủ nghĩa khắc kỷ được phát triển từ thời cổ đại Hy Lạp, đặc biệt là bởi những nhà triết học như Zeno of Citium, Epictetus và Marcus Aurelius.

Stoicism tập trung vào việc chấp nhận những điều không thể thay đổi, tập trung vào những điều mà chúng ta có thể kiểm soát và duy trì một tinh thần vững vàng đối mặt với mọi tình huống. Nó đề cao sự kiên nhẫn, sự can đảm và trách nhiệm cá nhân trong việc đối mặt với thách thức cuộc sống.

Trong bối cảnh của thế giới hiện đại, chủ nghĩa khắc kỷ vẫn giữ được giá trị vàng và có thể được áp dụng để giúp chúng ta sống một cuộc sống đầy ý nghĩa và thanh thản giữa những biến động không ngừng.

Những nội dung chính của chủ nghĩa khắc kỷ

Chủ nghĩa khắc kỷ (Stoicism) tập trung vào một số nội dung chính sau:

• Chấp nhận: Chủ nghĩa khắc kỷ khuyến khích việc chấp nhận những điều không thể thay đổi. Thay vì phản kháng hoặc phàn nàn về những điều mà chúng ta không kiểm soát được, chúng ta nên chấp nhận chúng và tập trung vào những gì có thể thay đổi.
• Kiểm soát cảm xúc: Theo chủ nghĩa khắc kỷ, tâm hồn thanh thản và hạnh phúc không phụ thuộc vào các yếu tố bên ngoài, mà phụ thuộc vào khả năng kiểm soát cảm xúc của bản thân. Chúng ta có thể học cách điều chỉnh cảm xúc của mình, không để chúng chi phối cuộc sống.
• Ứng xử một cách kiên nhẫn và can đảm: Chủ nghĩa khắc kỷ tôn trọng lòng kiên nhẫn và can đảm. Thay vì phản ứng bằng cảm xúc tiêu cực khi đối mặt với thách thức, chúng ta nên kiên nhẫn và can đảm đối mặt với chúng một cách mạnh mẽ và điềm tĩnh.
• Tư tưởng về trách nhiệm cá nhân: Chủ nghĩa khắc kỷ khuyến khích việc nhận trách nhiệm cá nhân về cuộc sống của mình. Chúng ta không nên đổ lỗi cho người khác hoặc các tình huống bên ngoài, mà thay vào đó, nên nhận trách nhiệm và hành động để thay đổi môi trường xung quanh mình.
• Tinh thần trong sáng: Chủ nghĩa khắc kỷ khuyến khích việc phát triển một tinh thần trong sáng, đạo đức và kiên nhẫn. Việc thực hiện các hành động dựa trên lẽ phải và đạo đức là điều quan trọng để duy trì lòng tự trọng và hạnh phúc cá nhân.

Những nội dung này cùng nhau tạo nên một triết lý sống mạnh mẽ, giúp con người sống một cuộc sống đầy ý nghĩa và thanh thản giữa những biến động của cuộc sống.

Hiểu lầm thường gặp về chủ nghĩa khắc kỷ

Hãy cùng tìm hiểu những hiều lầm về chủ nghĩa khắc kỷ là gì nhé.

Lạnh lùng và phớt lờ

Một số người hiểu lầm rằng chủ nghĩa khắc kỷ là sự lạnh lùng và phớt lờ trong cảm xúc, khiến họ trở nên vô cảm. Tuy nhiên, chủ nghĩa khắc kỷ không phải là việc loại bỏ cảm xúc, mà là việc học cách kiểm soát chúng và đưa ra phản ứng một cách có ý thức và kiểm soát.

Chấp nhận mọi tình huống mà không phản ứng

Một hiểu lầm khác là chủ nghĩa khắc kỷ chỉ là việc chấp nhận mọi tình huống mà không có phản ứng hay hành động. Thực tế, chủ nghĩa khắc kỷ khuyến khích việc đối mặt với thách thức một cách kiên nhẫn và can đảm và thậm chí khuyến khích hành động để thay đổi tình huống mà chúng ta có thể kiểm soát.

Từ bỏ cảm xúc và niềm vui

 Một số người cho rằng chủ nghĩa khắc kỷ là việc từ bỏ cảm xúc và niềm vui, khiến cuộc sống trở nên khô khan và thiếu sự hứng thú. Tuy nhiên, chủ nghĩa khắc kỷ không phải là việc loại bỏ niềm vui, mà là việc học cách đối mặt với cảm xúc một cách có trách nhiệm và tự chủ, để có thể trải nghiệm niềm vui và hạnh phúc một cách đúng đắn.

Những hiểu lầm này thường xuất phát từ việc không hiểu rõ về bản chất và nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa khắc kỷ. Thực tế, chủ nghĩa khắc kỷ là một triết lý sống mang lại sự tự chủ, lòng can đảm và sự bình tĩnh giữa những biến động của cuộc sống, chứ không phải là việc loại bỏ cảm xúc hay niềm vui và trở thành một người vô tri, vô cảm.

Tại sao chủ nghĩa khắc kỷ lại trở nên phổ biến?

Đại dịch Covid-19 bất ngờ xuất hiện gây ra sự suy giảm toàn diện trong nền kinh tế toàn cầu. Việc này dẫn đến giảm thu nhập, mất việc làm và nguy cơ phá sản đang rình rập. Khái niệm thế giới VUCA (Volatility (Biến động) – Uncertainty (Không chắc chắn) – Complexity (Phức tạp) – Ambiguity (Mơ hồ) đã trở nên rõ ràng trong bối cảnh này, nơi mà mọi thứ biến động một cách không chắc chắn, phức tạp và mơ hồ. Dưới tác động của đại dịch, khả năng của con người bị “vùi dập” và gánh chịu tổn thương cả về mặt vật chất và tinh thần đã tăng lên đáng kể.

Đây chính là lúc chủ nghĩa khắc kỷ phát triển mạnh mẽ bởi vì 2 lý do chính: 

• Trước hết, nó dạy chúng ta phải chịu trách nhiệm về cách nhìn nhận mọi sự việc trong cuộc sống – đó chính là nguyên nhân thực sự của sự đau khổ. Thay vì đổ lỗi cho thế giới hoặc người khác về hoàn cảnh khó khăn hoặc tâm trạng tồi tệ của mình, chúng ta được khuyến khích nhận ra rằng chính bản thân mình là người tạo ra hạnh phúc cho mình mà không phải ai khác. Vì vậy, khả năng tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống và hạnh phúc nằm ở trong những lựa chọn mà chúng ta đưa ra cũng như cách phản ứng của chúng ta đối với nỗi đau và áp lực.
• Thứ hai, nó định rõ ranh giới giữa những điều mà chúng ta có khả năng làm và những điều mà chúng ta không có khả năng và quyền kiểm soát. Nhiều người cảm thấy đau khổ khi cố gắng kiểm soát những điều trong cuộc sống, mà theo lẽ tự nhiên là những điều đó con người không thể thực hiện được. Từ đó dẫn đến việc họ cảm thấy vô lực, thất vọng và tức giận. Nhưng thực tế, những điều mà chúng ta có khả năng kiểm soát là rất ít như suy nghĩ, niềm tin, nhận thức và hành động của chính bản thân mình.

Bằng cách này, chúng ta phát triển một tư duy kiên cường, có khả năng vượt qua những thử thách của cuộc sống bằng sự mạnh mẽ và điềm tĩnh. Đồng thời, sự dũng cảm bên trong cũng cho phép chúng ta giữ được sự tự do trong việc điều hướng cuộc sống của mình, không bị ảnh hưởng bởi may mắn hay những biến động bất ngờ của hoàn cảnh.

Tính chất cơ bản của chủ nghĩa khắc kỷ là mời gọi chúng ta tham gia vào hành trình khám phá bản thân, sử dụng hạnh phúc nội tại để tạo ra một cuộc sống ý nghĩa. Chủ nghĩa khắc kỷ tập trung vào việc giải quyết những vấn đề hàng ngày của mỗi người, và thực sự, nó mang lại lợi ích đáng kể cho con người, đặc biệt là trong bối cảnh hiện nay.

Thực hành chủ nghĩa khắc kỷ như thế nào?

Thực hành chủ nghĩa khắc kỷ bao gồm việc chấp nhận những gì không thể kiểm soát và tập trung vào những điều mà chúng ta có thể thay đổi. Điều này đòi hỏi chúng ta phải phân biệt rõ ràng giữa điều có thể kiểm soát và những gì không thể kiểm soát, để tập trung năng lượng vào những gì có ý nghĩa và tạo ra sự thay đổi.

Thực hành chủ nghĩa khắc kỷ cũng bao gồm việc sống trong hiện tại, không lo lắng về quá khứ hoặc lo sợ về tương lai, mà tận hưởng mỗi khoảnh khắc một cách ý thức. Hơn nữa, chúng ta cần kiểm soát cảm xúc của mình, học cách điều chỉnh và không để chúng chi phối hành động của mình.

Cuối cùng, thực hành chủ nghĩa khắc kỷ còn bao gồm việc phát triển nhân cách và đạo đức, hành động dựa trên những nguyên tắc đạo đức và giá trị cá nhân. Bằng cách này, chúng ta có thể tạo ra sự bình tĩnh, sự tự chủ và ý nghĩa trong cuộc sống hàng ngày.

Hy vọng qua bài viết trên bạn đã hiểu rõ chủ nghĩa khắc kỷ là gì và nắm được những hiểu lầm thường gặp về chủ nghĩa khắc kỷ. Hãy truy cập vào CareerLink.vn để tìm hiểu các thuật ngữ khác cùng với các vị trí tuyển dụng hấp dẫn nhé.

Anh Thơ