Các quyết định tuyển dụng có thể (và thường bị) ảnh hưởng bởi những định kiến vô thức, trong khi đó mục tiêu của mọi nhà tuyển dụng là tìm ra những nhân viên tốt nhất có thể.

Định kiến vô thức là gì trong tuyển dụng?

Trong quá trình tuyển dụng, định kiến vô thức xảy ra khi bạn hình thành ý kiến về ứng viên chỉ dựa trên ấn tượng đầu tiên. Hoặc, khi bạn thích ứng viên A hơn ứng viên khác đơn giản vì ứng viên A đó có những đặc điểm giống với những người mà bạn mến.  

Ngay cả trong giai đoạn tuyển dụng ban đầu, hình ảnh trong CV, tên tuổi hoặc quê quán của ứng viên có thể ảnh hưởng đến ý kiến của bạn nhiều hơn bạn nghĩ. Nói tóm lại, định kiến vô thức ảnh hưởng đến quyết định của bạn bởi bạn dựa vào những tiêu chí không liên quan đến công việc.

Lí do nên loại bỏ định kiến là gì?

Định kiến ​​vô thức xảy ra nhưng chúng ta không hề nhận ra. Nó được kích hoạt bởi bộ não của chúng ta để đưa ra phán đoán nhanh chóng. Và dĩ nhiên nó khó ngăn chặn hơn nhiều so với sự định kiến có ý thức, bởi vì chúng ta làm điều đó một cách vô thức.

Khi điều này xảy ra trong quá trình tuyển dụng, kết quả là bạn sẽ có một nhóm nhân viên gần giống nhau, thiếu sự đa dạng về kỹ năng và phương pháp giải quyết vấn đề. Điều này có thể gây bất lợi cho năng suất và sự phát triển của công ty.

Thực tế cho thấy rằng các công ty sử dụng nhiều nhân viên với kinh nghiệm, chuyên môn và phương pháp làm việc khác nhau sẽ có lực lượng lao động hạnh phúc và năng suất hơn, mang lại lợi nhuận cao hơn so với những công ty có nhân viên “một màu”. Lực lượng lao động đa dạng cũng được chứng minh có có khả năng tạo ra sự sáng tạo và thúc đẩy sự đổi mới, giúp giải quyết các vấn đề và đáp ứng nhu cầu của khách hàng theo những cách mới hơn và thú vị hơn.

Ngăn chặn định kiến vô thức khi tuyển dụng bằng cách nào?

Đánh giá mọi CV theo cùng một cách

Điều này có nghĩa là bạn cần phải có một hệ thống đánh giá và cho điểm từng CV một cách khách quan để giảm sự thiên vị trong quá trình tuyển dụng. Bạn cũng có thể chọn ẩn những thông tin cơ bản như tên tuổi, hình ảnh ứng viên, nhưng điều này có thể khá phức tạp để thực hiện trong thực tế.

Sử dụng ban phỏng vấn

Các cuộc phỏng vấn dựa trên hội đồng có thể đáng sợ, nhưng chúng cũng có thể giúp giảm bớt định kiến cố hữu (nếu bạn chọn một hội đồng đa dạng). Nói một cách đơn giản, nếu một trong những thành viên của hội đồng kết nối với một ứng viên ở khía cạnh cá nhân thì vẫn có những người khác tham dự để cân bằng quyết định tổng thể về ứng viên đó.

Hội đồng phỏng vấn nên có sự kết hợp đa dạng giữa nam và nữ, đa dạng văn hóa và độ tuổi khác nhau. Điều này không chỉ giúp chống lại định kiến vô thức mà còn giúp khám phá và khắc phục mọi “điểm mù” trong các cuộc phỏng vấn đồng thời loại bỏ các quyết định được đưa ra dựa trên cảm giác.

Bám sát vào một kịch bản trong các cuộc phỏng vấn

Tìm thấy điểm chung với một ứng viên cụ thể là một khoảnh khắc ấm lòng và rất nhiều nhà tuyển dụng tự hào vì khiến người được phỏng vấn cảm thấy thoải mái. Điều này hoàn toàn bình thường nhưng nếu bạn chỉ làm việc đó cho một số ứng viên nhất định có nghĩa là bạn đã tự động tạo lợi thế cho họ.

Bám sát vào một kịch bản nghe có vẻ không phải là cách hấp dẫn nhất để phỏng vấn ứng viên, nhưng đó là cách tốt nhất để loại bỏ định kiến cố hữu khỏi cuộc phỏng vấn. Bạn cũng nên hình dung sẵn câu trả lời tuyệt vời, có thể chấp nhận được hoặc câu trả lời kém cho mỗi câu hỏi trông như thế nào. Tất nhiên, điều này sẽ mất thời gian nhưng kết quả cuối cùng là quá trình tuyển dụng minh bạch hơn và không có sự thiên vị.

Chuẩn bị bài kiểm tra kỹ năng của riêng bạn

Khi bạn yêu cầu ứng viên giải quyết một vấn đề hoặc hoàn thành một nhiệm vụ liên quan đến vai trò ứng tuyển, sau đó bạn có thể thay đổi toàn bộ tâm lý trong quá trình tuyển dụng của mình.

Các bài kiểm tra không chỉ là cách chính xác nhất để xem ứng viên sẽ thực hiện công việc như thế nào, mà nó còn khiến bạn chú trọng vào những điều khác ở ứng viên (như hiệu suất và kỹ năng) ngoài quê quán, tuổi tác và tính cách.

Sử dụng dịch vụ tuyển dụng nhân sự

Nếu bạn nghi ngờ định kiến vô thức xuất hiện trong quá trình tuyển dụng của bạn thì việc nhờ đến các dịch vụ tuyển dụng nhân sự để giới thiệu các ứng viên phù hợp có thể sẽ hữu ích.

Quyết định lựa chọn cuối cùng về việc tuyển dụng vẫn là của bạn, tuy nhiên bạn sẽ nhận được một nhóm ứng viên đa dạng và được sàng lọc kỹ lưỡng.

Định kiến vô thức có thể xuất hiện ở mọi việc chúng ta làm nhưng không có lý do gì để nó tồn tại trong quá trình tuyển dụng và công ty của bạn. Điều quan trọng là phải giữ cho việc tuyển dụng được công bằng nhất có thể và thực hiện các gợi ý trên sẽ giúp bạn đạt được kết quả đó.

Kiều Giang